Gözün içinde herkeste doğal bir lens vardır. Bu lens saydam ve elastiktir. Yakına ve uzağa her bakışımızda bu lens esnekliği sayesinde şekil değiştirerek bakılan uzaklığa odaklanmaktadır. Böylece hem uzak hem de yakın net görülür.
Yaş ilerledikçe gözümüzde bulunan doğal lens ilk olarak esnekliğini kaybeder, yakına bakarken şekil değiştiremez ve yakına odaklanamaz hale gelir. Daha da ileriki yaşlarda saydamlığını kaybeder ve katarakt oluşur.
Genellikle 40 yaş sonrası esnekliğini kaybeden kendi lensimiz yenisi ile değiştirilebilir özelliktedir. Özelliklerini kaybederek deforme olan yani eskiyen doğal lensin yerine Akıllı Lens (göz içi mercek) adı verilen yapay mercek konulur. Bu yeni mercek artık hem uzağa, hem ara mesafeye hem de yakına odaklanabilme özelliğine sahip olup, her mesafede net bir görüş sağlar.
Halk arasında “Akıllı Lens” diye adlandırılan Göz içi lensleri, monofokal tek odaklı, multifokal çok odaklı ve trifokal 3 odaklı olarak ayrılır. Akıllı lensler, uzun zamandan beri katarakt ameliyatlarında uygun hastalar için kullanılmaktadırlar. Akıllı lensler, tek bir odak probleminin değil, çoklu odak problemlerinin çözümüne yönelik imkan sunan çok odaklı göz içi lenslerdir. Bu sayede gözü lazer tedavisine uygun olmayan göz kırma kusuruna sahip hastaların tedavilerinde de kullanılabilmektedirler. Tedavi sonrasında hastalar gözlüksüz olarak hem uzak hem yakın mesafede odak gerektiren işleri kendi başlarına yapabilmektedirler.
Katarakt ameliyatında monofokal tek odaklı lens takılan hastalar ameliyattan sonra uzak gözlüğü genel olarak kullanmamakta ancak yakın okuma için gözlük kullanmaktadır. Çok odaklı mercek (multifokal) takılanlar ise hem uzak hem yakında gözlük takma mecburiyeti duymaz. Katarakt ameliyatında çok odaklı lens takılan kişiler gözlüksüz kitap okuyabilir, bilgisayar kullanabilir ve günlük yaşamına gözlüksüz devam edebilirler.
Akıllı Lens (Göz İçi Lens) takılan hastada göz numarası bir daha ilerlemez. Katarakt ameliyatı bir kez yapılır ve gözde bir daha katarakt oluşmaz.